اطلاعاتی درمورد پسوریازیس یا بیماری خارش!
پسوریازیس که در زبان یونانی یعنی «بیماری خارش»، یک بیماری شایع پوستی است که طی آن سیستم ایمنی با تاثیر بر چرخه زندگی سلول ها آنها را وادار به تقسیم بیش از حد می کند، در نتیجه پوست ضخیم، خارش دار و پوسته پوسته می شود. بیشتر مبتلایان به پسوریازیس از ظاهر ناخوشایند پوست شان شکایت دارند. این افراد باید توجه کنند که پسوریازیس هم مانند دیگر بیماری های خود ایمنی با اصلاح سبک زندگی و استفاده از داروهای مناسب بهبود قابل توجهی می یابد. مثلا در فصل سرد که پوست خشک و علائم این بیماری شدت می یابند، تنها کافی است که پوست را گرم نگه داشت و با این تغییر مقابله کرد. اگر می خواهید درباره این بیماری بیشتر بدانید نظرات دکتر مهران ایران نژاد، متخصص پوست و مو و محقق پسوریازیس را بخوانید.
علائم پسوریازیس
علائم پسوریازیس از فردی به فرد دیگر متفاوت است اما هر کس ممکن است یک یا چند مورد از این علائم را نشان دهد:
۱/ تکه های قرمز پوشیده با فلس های نقره ای
۲/ لکه های پوسته پوسته شده
۳/ خشکی و ترک خوردن پوست و حتی خونریزی
۴/ خارش، سوزش یا درد
۵/ ضخیمف حفره دار شدن یا شیار دار شدن ناخن
۶/ تورم یا سفتی مفاصل
انواع پسوریازیس
پسوریازیس پلاکی
این نوع پسوریازیس رایج ترین نوع آن است که طی آن ضایعات خشک قرمزی پوست را می پوشانند که بسیار دردناک و خارش دار هستند. این پلاک ها ممکن است روی ناحیه تناسلی و بافت نرم داخل دهان ایجاد شوند.
پسوریازیس ناخن
باعث ایجاد حفره و تغییر رنگ ناخن می شود و رشد ناخن را غیر طبیعی می کند.
پسوریازیس پوست سر
ضایعاتی خارش دار با فلس های نقره ای-سفید، سر و اطراف ناحیه های رویش مو را فرا می گیرند که خارش دار هستند.
پسوریازیس خال خال
این نوع پسوریازیس در کودکان و جوانان شایع است و با یک عفونت میکروبی تحریک می شود و اندام ها و تنه را می پوشاند.
پسوریازیس معکوس
به دنبال عفونت های قارچی در پوست زیر بغل، کشاله ران، زیر سینه ها و اطراف آلت تناسلی ایجاد می شود و اصطکاک و تعریق آن را شدت می دهد.
پسوریازیس پوسچولر
نوع نادر پسوریازیس است که به سرعت گسترش می یابد و می تواند با تب لرز، خارش شدید و اسهال همراه باشد.
علت ایجاد پسوریازیس
هنوز علت ایجاد پسوریازیس به طور کامل شناخته شده نیست اما به نظر می رسد اختلال در سلول های T سیستم ایمنی عامل این بیماری باشد. در این صورت سلول های T به جای مبارزه با عوامل خارجی و بیماری زا به سلول های بدن خود فرد حمله می کنند و سبب واکنش های ایمنی بیش از حد می شوند مثلا اتساع عروق خونی در پوست اطراف پلاک ها و افزایش گلبول های سفید در محل بثورات که در نهایت باعث تکثیر بیش از حد سلولی و تجمع سلول ها در لایه بیرونی پوست می شود.
عوامل محرک پسوریازیس
۱/ عفونت ها مانند گلودرد میکروبی یا عفونت های پوستی
۲/ آسیب به پوست، مانند یک برش یا خراش، نیش حشرات یا آفتاب سوختگی شدید
۳/ فشار
۴/ آب و هوای سرد
۵/ استعمال دخانیات
۶/ مصرف الکل
۷/ برخی داروها مثلا داروهای فشار خون
عوامل پرخطر پسوریازیس
۱/ سابقه خانوادگی ابتلا به پسوریازیس ، مثلا ابتلای والدین به این بیماری
۲/ عفونت های ویروسی و باکتریایی از جمله گلودرد و ایدز
۳/ استرس؛ از آنجا که استرس می تواند سیستم ایمنی بدن را تحت تاثیر قرار دهد، بالا بودن سطح استرس ممکن است خطر ابتلا به پسوریازیس را افزایش دهد.
۴/ اضافه وزن خطر ابتلا به پسوریازیس را افزایش می دهد و پلاک های پوستی در نواحی چین خورده پوست افراد چاق بیشتر دیده می شوند.
۵/ سیگار و قلیان کشیدن. استعمال دخانیات نه تنها فرد را مستعد بیماری می کند بلکه بیماری او را هم شدت می دهد.
عواقب پسوریازیس
ابتلا به پسوریازیس بیمار را در خطر مشکلات زیادی قرار کی می دهد از جمله:
ورم و اختلال عملکرد مفاصل – برخی بیماری های چشمی از قبیل ورم ملتحمه – چاقی – دیابت نوع ۲ – فشار خون بالا – بیماری های قلبی و عروقی به طوری که افراد مبتلا به پسوریازیس ۳ برابر بیشتر از افراد عادی در معرض بیماری های قلبی و عروقی هستند – انواع بیماری های متابولیک از جمله فشار خون بالا، سطح انسولین بالا و سطوح غیر طبیعی کلسترول – دیگر بیماری های خود ایمنی مثلا سلیاک و التهاب روده – پارکینسون – بیماری های کلیوی – مشکلات روحی از قبیل کمبود اعتماد به نفس، افسردگی و انزوا
به دادم برس دکتر
اگر بثورات خشک و خارش داری روی پوست تان دارید و متخصص پوست تشخیص داد که پسوریازیس گرفته اید، یادتان باشد از او دقیقا بپرسید که برای کنترل و غیرفعال ساختن بیماری باید چه کارهایی را انجام دهید؟ در ضمن قبل از مراجعه به پزشک تمام علائم و مشکلاتی را که از زمان ایجاد بثورات داشته اید، یادداشت کنید و برای دکتر شرح دهید.
درمان های رایج پسوریازیس
در روش های درمانی پسوریازیس سعی می شود به نوعی رشد سلول های پوست را متوقف کرده و در نتیجه التهاب پوست را کاهش داد. به علاوه پزشک با تجویز داروهای موضعی فلس ها را از پوست می زداید. این درمان ها سه دسته اند:
درمان های موضعی: درمان موضعی شامل استفاده از انواع پماد و کرم های مخصوص است که گاه با داروهای خوراکی تجویز می شوند. از انواع این داروها می توان به کورتیکواستروئیدهای موضعی، اشکال مصنوعی ویتامین D، آنترالین، رتینوئیدهای موضعی، اسید سالیسیلیک و همچنین انواع مرطوب کننده ها که خارش پوستی را التیام می بخشند.
نور درمانی: بیمار مبتلا به پسوریازیس ضمن استفاده از نور خورشید می تواند به کلینیک های پوست و مو مراجعه کند تا با تابش طیف های اشعه UV التهاب پوستی اش کاهش یابد. در این مورد به هیچ وجه نباید خودسرانه از لامپ های UV آرایشگاه ها یا منازل یا دیگر مراکز استفاده کنید.
لیزر رادیواکتیو: پوسته ها را از بین می برد و التهاب را کاهش می دهد. این روش به نسبت روش قبلی موثرتر است و تعداد جلسات کمتری نیاز دارد.
داروهای خوراکی و تزریقی: این داروها خیلی سریع تر از داروهای موضعی التهاب را کاهش می دهند.
چه کسی، کدام درمان؟
هر کدام از این روش های متنوع ممکن است برای یک بیمار موثر و برای دیگری بی تاثیر باشد. بنابراین پزشک با توجه به تجربه خود تصمیم می گیرد کدام روش را برای بیمارش در نظر بگیرد که ضمن داشتن کمترین عوارض جانبی بیشترین اثر را بر بهبودی او بگذارد و برای وضعیت مالی اش هم مناسب باشد.
یک زندگی مسالمت آمیز با پسوریازیس
اگر می خواهید تحمل علائم این بیماری برای تان راحت تر شود باید سبک زندگی خود را اصلاح کنید تنها کافی است این چند مورد را به برنامه روزانه تان اضافه کنید:
حمام روزانه: اگر هر روز حمام کنید نه تنها فلس ها از پوست تان زدوده می شود بلکه التهاب پوست تان کاهش می یابد. می توانید پوست تان را با روغن ماساژ دهید و ماسک های التیام بخش روی آن بگذارید.
استفاده از مرطوب کننده: بعد از حمام زمانی که پوست تان هنوز نم دارد مرطوب کننده بزنید زیرا باعث می شود رطوبت در پوست باقی بماند. اگر پوست تان خیلی خشک است به جای مرطوب کننده، روغن بزنید تا رطوبت و آب پوست بهتر حفظ شوند. به علاوه بیماری، پوست شما را خشک کرده و لازم است در طول روز چند بار پوست تان را نم دار کنید و مرطوب کننده یا روغن بزنید.
نور آفتاب کافی: برای بهبود التهاب پوستی لازم است در معرض اشعه UV باشید اما قرار گرفتن بیش از حد زیر آفتاب می تواند باعث سرطان پوست شود. در ضمن حتما نیم ساعت قبل خروج از منزل، ضدآفتابی با SPF حداقل ۳۰بزنید و هر ۲ ساعت آن را تجدید کنید.
اجتناب از محرک های پسوریازیس: هر آنچه علائم بیماری تان را شدت می دهد، به حداقل ممکن برسانید.